ابزار Woolaroo گوگل: امکانی جدید برای حفاظت از زبان‌های در خطر انقراض

گوگل ابزار Woolaroo را برای حفاظت از زبان‌های بومی در معرض خطر به‌روزرسانی می‌کند

گوگل نسخه جدیدی از ابزار آزمایشی هوش مصنوعی Woolaroo را معرفی کرده است که هدف آن احیای زبان‌های بومی در معرض خطر انقراض است. بر اساس وبلاگ رسمی شرکت گوگل، حدود ۴۰ درصد از ۷ هزار زبان جهان در معرض فراموشی قرار دارند. از این رو، ایده ابزار Woolaroo گوگل با پشتیبانی از پلتفرم Gemini برای ارائه زمینه‌ای گسترده‌تر در حوزه فناوری  شکل گرفته است.

تاریخ راه‌اندازی Woolaroo به سال ۲۰۲۱ بازمی‌گردد. این ابزار نتیجه آزمایش هوش مصنوعی از سوی Google Arts & Culture است که امکان عکس‌برداری و یادگیری کلماتی را فراهم می‌کند که محیط اطراف شما را توصیف می‌کنند، با استفاده از ۳۰ زبان در معرض انقراض. گوگل بر توسعه این ابزار تأکید کرده است، زیرا زبان‌ها بازتاب‌دهنده فرهنگ، تاریخ و هویت افراد هستند.

نسخه جدید Woolaroo

شرکت گوگل نسخه جدید Woolaroo را با همکاری شرکای جهانی و جوامع محلی توسعه داده است. این شرکا داده‌های ترجمه‌شده منتخب و ضبط‌های صوتی را برای کمک به دقت و تصحیح زبان‌ها ارائه کرده‌اند. گوگل اعلام کرده که در سال جاری (۲۰۲۵) ۱۰ زبان دیگر از آفریقا، برزیل، مکزیک، ترکیه و اسکاتلند اضافه خواهد شد. همچنین، داستان‌هایی به این زبان‌ها ایجاد شده تا جزئیات بیشتری درباره این جوامع ارائه دهد و عمق بیشتری به آن‌ها ببخشد.

ابزار Woolaroo به شما امکان می‌دهد زبان ساکنان بومی را کشف و شناسایی کنید. با استفاده از هوش مصنوعی گوگل، می‌توانید اشیاء را با دوربین عکس‌برداری کنید و آن‌ها را به زبان بومی محل یا هر زبان دلخواهی ترجمه کنید. همچنین، امکان گوش دادن به تلفظ صحیح کلمات از طریق دکمه صوتی وجود دارد.

آغاز ظهور ابزار Woolaroo

شایان ذکر است که پروژه Woolaroo نتیجه همکاری بین شرکت گوگل و سازمان یونسکو است که در چارچوب تلاش‌ها برای حفاظت از تنوع زبانی جهانی شکل گرفته است.

شما می‌توانید این ابزار را به راحتی از طریق لینک زیر امتحان کنید: از اینجا، و از میان ۱۰ زبان جدیدی که به ابزار اضافه شده، می‌توان به زبان نیجریه‌ای Ekpeye، زبان زیمبابوه‌ای Karanga، زبان غنایی Ga، زبان ساکنان جنوب نیجریه و جنوب غربی کامرون Ibibio، زبان ساکنان کنیا و تانزانیا Luo، زبان ساکنان شمال مرکزی نیجریه Igala اشاره کرد.

همچنین، زبان‌های دیگری مانند زبان ساکنان جنوب نیجریه Esan، زبان ساکنان غرب کنیا Ekegusii، زبان ساکنان کنیا و نایروبی، ناکورو، نیاری Gikuyu، و زبان ساکنان ایدو و ایالات دلتا Igbanke اضافه شده‌اند.

اهمیت زبان‌های بومی در جهان مدرن

در دنیای امروز که جهانی‌ سازی و فناوری‌ های دیجیتال برتری دارند، زبان‌های بومی اغلب در سایه زبان‌های غالب مانند انگلیسی، ماندارین یا اسپانیایی قرار می‌گیرند. طبق گزارش‌های سازمان ملل متحد، از حدود ۷۰۰۰ زبان زنده در جهان، بیش از ۴۰ درصد آن‌ها در معرض خطر انقراض هستند.

این زبان‌ها نه تنها وسیله ارتباطی هستند، بلکه حامل دانش سنتی، داستان‌های شفاهی، آداب و رسوم و حتی دانش زیست‌محیطی منحصربه‌فردی می‌باشند. برای مثال، بسیاری از زبان‌های بومی آفریقایی یا آمریکای جنوبی شامل واژگان خاصی برای توصیف گیاهان دارویی یا الگوهای آب و هوایی هستند که در زبان‌های مدرن وجود ندارند. از دست رفتن یک زبان به معنای از دست رفتن بخشی از میراث بشری است. گوگل با ابزار Woolaroo، که حالا با نسخه جدیدش تقویت شده، تلاش می‌کند این شکاف را پر کند و به کاربران عادی اجازه دهد تا با این زبان‌ها تعامل کنند.

تاریخچه و تکامل Woolaroo: از ایده تا واقعیت

ابزار Woolaroo در سال ۲۰۲۱ به عنوان بخشی از ابتکار Google Arts & Culture متولد شد. این پلتفرم، که قبلاً پروژه‌های هنری و فرهنگی مانند تورهای مجازی موزه‌ها را ارائه می‌داد، حالا بر روی حفاظت زبانی تمرکز کرده است. همکاری با یونسکو کلیدی بود؛ یونسکو از دهه‌ها پیش برنامه‌هایی مانند “دهه بین‌المللی زبان‌های بومی” (۲۰۲۲-۲۰۳۲) را راه‌اندازی کرده تا توجه جهانی را به این مسئله جلب کند.

Woolaroo از فناوری‌هایی مانند تشخیص تصویر (Computer Vision) و یادگیری ماشین برای ترجمه بصری استفاده می‌کند. کاربر یک شیء را عکس می‌گیرد، و ابزار آن را به زبان انتخابی ترجمه می‌کند، همراه با تلفظ صوتی. این ویژگی ساده اما قدرتمند، یادگیری را سرگرم‌کننده و تعاملی می‌کند.

نسخه جدید، که با پلتفرم Gemini (مدل هوش مصنوعی پیشرفته گوگل) ادغام شده، زمینه‌های گسترده‌تری ارائه می‌دهد. مثلاً، نه تنها ترجمه کلمه، بلکه توضیحات فرهنگی مرتبط با آن شیء در آن زبان بومی را نشان می‌دهد. این ادغام اجازه می‌دهد تا ابزار از داده‌های عظیم برای بهبود دقت استفاده کند، چیزی که در نسخه اولیه محدود بود.

بعضی از زبان‌های جدید اضافه‌شده: نگاهی عمیق‌تر به تنوع آفریقایی و جهانی

گوگل در نسخه جدید، ۱۰ زبان جدید اضافه کرده که بیشتر آن‌ها از آفریقا هستند، جایی که تنوع زبانی بسیار بالاست. بیایید به برخی از آن‌ها نگاهی بیندازیم:

• Ekpeye: زبانی از خانواده نیجر-کنگو، صحبت‌شده توسط حدود ۳۰ هزار نفر در جنوب نیجریه. این زبان حامل داستان‌های سنتی رودخانه نیجر است و واژگان منحصربه‌فردی برای ماهیگیری و کشاورزی دارد.

• Karanga: بخشی از گروه شونا در زیمبابوه، با بیش از ۲ میلیون گویشور. این زبان در موسیقی سنتی و شعرهای حماسی استفاده می‌شود و نقش مهمی در حفظ هویت فرهنگی پس از استعمار دارد.

• Ga: زبانی از غنا، صحبت‌شده در منطقه آکرا. Ga شامل عناصر موسیقیایی مانند طبل‌زنی است که بخشی از مراسم مذهبی است.

• Ibibio: در جنوب نیجریه و کامرون، این زبان بیش از ۱ میلیون گویشور دارد و شامل افسانه‌های شفاهی درباره خدایان طبیعت است.

• Luo: زبانی نیل-صحرایی در کنیا و تانزانیا، مرتبط با جوامع ماهیگیر دریاچه ویکتوریا. Luo در ادبیات مدرن آفریقایی مانند آثار نویسندگان کنیایی ظاهر می‌شود.

• Igala: در شمال مرکزی نیجریه، این زبان حامل دانش تاریخی درباره پادشاهی‌های باستانی است.

علاوه بر این‌ها، زبان‌هایی مانند Esan (جنوب نیجریه، با تمرکز بر کشاورزی)، Ekegusii (غرب کنیا، مرتبط با آداب قبیله‌ای)، Gikuyu (کنیا مرکزی، زبان نویسنده مشهور نگوگی وا تیونگو) و Igbanke (ایالات دلتا نیجریه، با واژگان نفتی مدرن) اضافه شده‌اند. گوگل همچنین زبان‌هایی از برزیل (مانند زبان‌های بومی آمازون)، مکزیک (زبان‌های آزتک‌وار)، ترکیه (زبان‌های کردی یا آناتولی) و اسکاتلند (گالیک) را وعده داده که نشان‌دهنده رویکرد جهانی است.

برای هر زبان، داستان‌های صوتی ایجاد شده که جزئیات زندگی روزمره، چالش‌ها و زیبایی‌های فرهنگی را توصیف می‌کنند. مثلاً، در زبان Luo، داستانی درباره ماهیگیری سنتی می‌تواند کاربران را به دنیای دریاچه ویکتوریا ببرد.

زبان‌های جدید اضافه‌شده به Woolaroo

لیست زبان‌های جدید:

• Ekpeye (نیجریه).
• Karanga (زیمبابوه).
• Ga (غنا).
• Ibibio (نیجریه و کامرون).
• Luo (کنیا و تانزانیا).
• Igala (نیجریه).
• Esan (جنوب نیجریه).
• Ekegusii (غرب کنیا).
• Gikuyu (کنیا مرکزی).
• Igbanke (ایالات دلتا نیجریه).

این زبان‌ها بخشی از تلاش برای حفظ زبان‌های آفریقایی در معرض خطر هستند.

فناوری پشت Woolaroo: چگونه هوش مصنوعی زبان‌ها را نجات می‌دهد

Woolaroo از مدل‌های هوش مصنوعی مانند Google Cloud Vision برای تشخیص اشیاء و مدل‌های ترجمه مبتنی بر Transformer (مانند آنچه در Google Translate استفاده می‌شود) بهره می‌برد. ادغام با Gemini اجازه می‌دهد تا ترجمه‌ها زمینه‌دار باشند؛ مثلاً اگر یک گیاه را عکس بگیرید، نه تنها نام آن به زبان بومی، بلکه استفاده سنتی آن در پزشکی محلی را هم نشان می‌دهد. این ابزار از داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط جوامع محلی استفاده می‌کند، که شامل ضبط‌های صوتی واقعی از گویشوران بومی است تا تلفظ دقیق باشد.

چالش‌ها شامل کمبود داده برای زبان‌های نادر است. گوگل با شرکای محلی همکاری می‌کند تا داده‌ها را جمع‌آوری کند، اما حفظ حریم خصوصی و احترام به فرهنگ‌ها حیاتی است. مثلاً، در آفریقا، برخی جوامع بومی نسبت به اشتراک‌گذاری دانش سنتی محتاط هستند.

تأثیرات جهانی استفاده از Woolaroo و مثال‌های واقعی

ابزارهایی مانند Woolaroo تأثیرات واقعی دارند. در استرالیا، برنامه‌های مشابه برای زبان‌های ابوریجینال منجر به افزایش علاقه جوانان به یادگیری زبان مادری شده است. در آفریقا، جایی که زبان‌های محلی اغلب در آموزش نادیده گرفته می‌شوند، Woolaroo می‌تواند به معلمان کمک کند تا درس‌ها را جذاب‌تر کنند. تصور کنید یک گردشگر در کنیا از Woolaroo برای ترجمه یک میوه محلی به زبان Luo استفاده کند – این نه تنها یادگیری است، بلکه حمایت از اقتصاد محلی از طریق گردشگری فرهنگی.

در سطح جهانی، این ابزار بخشی از جنبش بزرگ‌تر است. سازمان‌هایی مانند Endangered Languages Project با گوگل همکاری می‌کنند تا آرشیوهای دیجیتال ایجاد کنند. آینده می‌تواند شامل واقعیت افزوده باشد، جایی که کاربران با عینک‌های هوشمند زبان‌ها را در زمان واقعی ترجمه کنند.

چالش‌ها و آینده حفاظت زبانی

با وجود پیشرفت‌ها، چالش‌هایی مانند تغییرات آب و هوایی (که جوامع بومی را جابه‌جا می‌کند) و مهاجرت شهری وجود دارد که زبان‌ها را تهدید می‌کند. هوش مصنوعی می‌تواند کمک کند، اما نیاز به سیاست‌های دولتی مانند آموزش دو‌زبانه دارد. گوگل برنامه دارد تا در سال ۲۰۲۵ زبان‌های بیشتری اضافه کند و شاید ویژگی‌های اجتماعی مانند چت با گویشوران بومی را معرفی کند.

پیشنهادها برای کاربران: چگونه از Woolaroo استفاده کنید

برای شروع، اپلیکیشن را دانلود کنید یا از وبسایت استفاده کنید. یک شیء روزمره مانند یک میوه را عکس بگیرید و زبان مورد نظر را انتخاب کنید. گوش دهید به تلفظ و کاوش کنید داستان‌های مرتبط. معلمان می‌توانند آن را در کلاس‌ها استفاده کنند، و محققان برای جمع‌آوری داده. در نهایت، Woolaroo نه تنها ابزاری فنی است، بلکه پلی به سوی درک فرهنگی عمیق‌تر.

این گسترش، محتوای اصلی را با اطلاعات جدید، مثال‌ها و تحلیل‌ها غنی کرده بدون تکرار.

تاریخچه و اهمیت Woolaroo در حفاظت فرهنگی

Woolaroo در سال ۲۰۲۱ توسط Google Arts & Culture راه‌اندازی شد. این ابزار اجازه می‌دهد کاربران عکس بگیرند و کلمات را در ۳۰ زبان در معرض انقراض یاد بگیرند. زبان‌ها بازتاب فرهنگ، تاریخ و هویت هستند – چیزی که گوگل بر آن تأکید دارد.

چرا زبان‌های بومی مهم هستند؟ آن‌ها دانش سنتی را حفظ می‌کنند. برای اطلاعات بیشتر، به وبسایت یونسکو مراجعه کنید.

ویژگی‌های نسخه جدید Woolaroo

گوگل با شرکای جهانی و جوامع محلی همکاری کرده تا داده‌های ترجمه و صوتی دقیق ارائه دهد. در سال ۲۰۲۵، ۱۰ زبان جدید از آفریقا، برزیل، مکزیک، ترکیه و اسکاتلند اضافه می‌شود. داستان‌های صوتی برای عمق بیشتر فرهنگی ایجاد شده‌اند.

چگونه Woolaroo کار می‌کند؟

• عکس‌برداری از اشیاء با دوربین.
• ترجمه به زبان بومی یا دلخواه.
• گوش دادن به تلفظ با دکمه صوتی.

این ابزار از هوش مصنوعی گوگل برای کشف زبان ساکنان بومی استفاده می‌کند.

همکاری گوگل و یونسکو در حفاظت تنوع زبانی

پروژه Woolaroo نتیجه همکاری گوگل و یونسکو برای حفاظت از تنوع زبانی جهانی است. امتحان کنید: لینک Woolaroo.

سخن آخر

در نهایت، ابزار Woolaroo گوگل نه تنها یک نوآوری فنی است، بلکه نمادی از تعهد جهانی به حفظ تنوع فرهنگی و زبانی بشر محسوب می‌شود. با ادغام هوش مصنوعی پیشرفته مانند Gemini و همکاری با جوامع محلی و سازمان‌هایی همچون یونسکو، این ابزار پلی بین گذشته و آینده ایجاد کرده و به کاربران عادی اجازه می‌دهد تا زبان‌های بومی در معرض خطر – از Ekpeye نیجریه تا Gikuyu کنیا – را کشف، یاد بگیرند و احیا کنند.

از دست رفتن یک زبان، از دست رفتن بخشی از هویت انسانی است، اما پروژه‌هایی مانند Woolaroo نشان می‌دهند که فناوری می‌تواند ابزاری قدرتمند برای مقابله با این تهدید باشد. با گسترش مداوم این ابزار در سال‌های آتی، امیدواریم شاهد افزایش آگاهی جهانی و مشارکت بیشتر در حفاظت از این میراث گران‌بها باشیم. حالا نوبت شماست: Woolaroo را امتحان کنید، زبان‌های جدید را کاوش کنید و در این جنبش جهانی سهیم شوید – زیرا هر کلمه‌ای که حفظ می‌شود، داستانی از فرهنگ زنده را نجات می‌دهد.

در ادامه پیشنهاد میکنیم مطلب “بهبود دقت تشخیص صدا در دستیار گوگل: جهشی در فناوری هوش مصنوعی ” را هم مطالعه کنید.